به گزارش قدس آنلاین؛ افت کیفیت در نظام آموزش و پرورش کشور با نگاهی به نتایج عملکرد دانش‌آموزان در سه حوزه مطالعات بین‌المللی تیمز و پرلز، نمرات امتحانات نهایی و تحلیل درصدهای کنکور به روشنی نمایان است.

در آزمون بین‌المللی تیمز (TIMSS) که با هدف تهیه اطلاعات مقایسه‌ای برای ارزیابی عملکرد و سیاست‌های کشورها در زمینه پیشرفت در آموزش و یادگیری ریاضیات و علوم در پایه‌های چهارم و هشتم اجرا می‌شود، دانش‌آموزان ایرانی عملکرد قابل قبولی ندارند.

بر اساس نتایج منتشرشده آزمون تیمز ۲۰۱۹؛ در ریاضیات پایۀ چهارم ایران با نمره ۴۴۳ بین ۵۸ کشور در جایگاه ۵۰ قرار دارد؛ در علوم پایه چهارم نیز ایران با نمره ۴۴۱ در جایگاه ۴۸ قرار دارد. در آزمون ریاضی حدود ۳۲ درصد دانش‌آموزان پایه چهارم نمره کمتر از ۴۰۰ گرفته‌اند یعنی در وضعیت بسیار ضعیفی قرار دارند.

در آزمون ریاضی پایه هشتم نیز ۳۹ کشور حضور داشته‌اند که ایران در جایگاه ۲۹ قرار دارد؛ در آزمون ریاضی پایه هشتم حدود ۳۲ درصد دانش‌آموزان ایرانی موفق به کسب نمرۀ حداقلی آزمون (۴۰۰) نشده‌اند درحالی که این میانگین در سطح بین‌المللی حدود ۱۳ درصد بوده است.

در علوم پایه هشتم نیز بین ۳۹ کشور، ایران جایگاه ۳۲ را دارد! در این آزمون ۲۸ درصد دانش‌آموزان ایرانی موفق به کسب نمره حداقلی (۴۰۰) نشده‌اند که این میانگین در سطح بین‌المللی ۱۵ درصد بوده است.

با توجه به این عملکرد ضعیف، شورای عالی آموزش و پرورش در جلسه اخیر خود  مصوبه‌ برنامه‌ها و راهبردهای ارتقای کیفیت نظام آموزش و پرورش مبتنی بر تحلیل نتایج مطالعات بین‌المللی(تیمز و پرلز) درباره دروس ریاضی و علوم را به تصویب رساند.

این مصوبه شامل سه راهبرد توانمندسازی معلمان، مبنا قرار دادن استانداردهای ملی و بین المللی برای ارتقای عملکرد درس فارسی،  علوم و ریاضی، سنجش و نظارت مستمر آن و بسط عدالت آموزشی استوار است.

در ادامه جزئیات کامل این مصوبه را مشاهده می‌کنید:

 راهبرد ۱:  توانمندسازی معلمان  معطوف به ارتقای ظرفیت‌های آنان در ارائه دروس فارسی، علوم و ریاضی.

1.  سنجش دانش موضوعی معلمان به ویژه در موضوعات درسی مربوط
2.  سازماندهی معلمان به ویژه در دوره ابتدایی متناسب با صلاحیت‌های تخصصی و حرفه‌ای آنان.
3.  توانمندسازی معلمان در جهت تحقق اهداف برنامه های درسی مربوط.
4. ایجاد شبکه معلمان و تقویت گروه‌های آموزشی در سطح منطقه‌ای، استانی و ملی برای ارتقای کیفیت ارائه دروس مربوط.
5. به روز آوری و اجرایی با کیفیت برنامه‌های درسی تربیت معلم (دانشگاه فرهنگیان) متناسب با ظرفیت‌های مورد نیاز برای ارائه دروس فارسی، علوم و ریاضی.

 راهبرد ۲: مبنا قرار دادن استانداردهای ملی و بین المللی برای ارتقای عملکرد درس فارسی، علوم ریاضی و سنجش و نظارت مستمر آن.

1.  نظارت و ارزشیابی مستمر عملکرد معلمان مبتنی بر شاخص‌های مرتبط با ارتقای کیفیت از قبیل عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان، استفاده بیشینه از وقت و زمان آموزش، تدریس مشترک تیمی در کلاس، مشاهده کلاس‌های معلمان دیگر، مشارکت در یادگیری حرفه‌ای مبتنی بر همکاری.
2. اجرای دقیق زمان مصوب آموزش با تاکید بر دروس مذکور برای افزایش بهره‌وری.
3. تدوین استانداردهای ملی سواد ریاضی، علوم، خواندن و درک مطلب دوره ابتدایی و متوسطه اول بر اساس اهداف دوره‌های تحصیلی.

راهبرد ۳: بسط عدالت آموزشی

1.  اولویت تخصیص منابع به مناطق، مدارس و دانش‌آموزان کم‌برخوردار برای حمایت از خدمات اساسی آموزشی و تغذیه‌ای ( تغذیه رایگان دانش آموزان در مدارس و مناطق کم‌برخوردار)
2. تعمیم دوره پیش دبستانی به ویژه در مناطق محروم و دو زبان
3. طراحی ساز و کارهای ویژه برای ارتقای عملکرد مدارس لازم التوجه از جمله تقویت انگیزه برای مدیران موفق در این مدارس و اولویت بخشی به اختصاص معلمان اثربخش و باکیفیت به کلاس‌ها و دانش آموزان کم پیشرفت.
4. شناسایی دانش آموزان کم پیشرفت و تدوین و اجرای برنامه آموزش ترمیمی و جبرانی (مانند فوق برنامه و آموزش در گروه‌های کوچک خارج از ساعت جاری مدرسه)
5.  تقویت فرایندهای ارائه آموزش دروس در مناطق دو زبانه به زبان فارسی

استلزامات اجرایی:

1. هر یک از برنامه‌های فوق الذکر در قالب پروژه با اولویت استان‌ها، مناطق و مدارسی که عملکرد زیر میانگین ملی داشته‌اند توسط سازمان‌ها و معاونت‌های ذیربط با همکاری پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش تدوین و با اولویت ویژه در برنامه سالانه وزارت آموزش و پرورش در سطوح مختلف سازمانی منظور و اجرا می‌شود.
2.  وزارت آموزش و پرورش می‌تواند برای اجرای برنامه‌ها حسب ضرورت از ظرفیت بخش غیردولتی، سازمان‌های مردم نهاد، جامعه خیرین مدرسه ساز و مدرسه‌یار، مراکز علمی و پژوهشی و سایر عوامل سهیم و موثر استفاده کند
3. وزارت آموزش و پرورش موظف است گزارش پایش سالانه از و روند اجرای پروژه‌ها را به شورای عالی آموزش و پرورش ارائه کند.
4. وزارت آموزش و پرورش موظف است با استفاده از ظرفیت مراکز علمی نسبت به طراحی و اجرای مطالعات ملی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی اقدام کند.
5.  ترمیم و به روز رسانی راهبردها و برنامه‌ها با توجه به نتایج پژوهش‌ها و مطالعات تکمیلی و جدید به صورت مستمر توسط پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش انجام و به تصویب شورای عالی آموزش و پرورش خواهد رسید.
6.  منابع و اعتبارات مورد نیاز اجرای مصوبه از محل اعتبارات وزارت آموزش و پرورش تامین و پرداخت می‌شود. 
7. این در حالی است که بهراد یکی از پژوهشگران حوزه آموزش و پرورش با اشاره به اینکه برخلاف تصور بسیاری که می‌گویند با حضوری شدن آموزش‌ها افت‌های تحصیلی به وجود آمده جبران می‌شود گفت: شواهد بین الملی نشان می‌دهد که افت‌های تحصیلی به این شکل عمدتا پایدار هستند و قابل جبران نیستند.

   او گفت: متاسفانه ایران جزو آن دسته از کشورهایی بود که در دوران همه گیری کرونا به طور مداوم تعطیل بود در صورتی که به طور میانگین متوسط تعطیلی مدارس در کشورهای دیگر ۵۳ روز بوده است، حتی بعضی از کشورها در دوران همه گیری کرونا مدارس پیش دبستانی و دبستان را تعطیل نکردند، به دلیل اینکه مشخص شده بود انتشار بیماری در این گروه سنی کمتر است.

   او افزود: یکی از مهم‌ترین کارهایی که باید بعد از حضوری شدن مدارس انجام شود اندازه گیری میزان افت دانش آموزان در دوران آموزش مجازی است.